Ozonu delen yasaklı CFC-11 kimyasalı salınımında ciddi artış gözlemlendi
Ozon tabakasına zarar vermesi ve delmesi sebebiyle dünya çapında üretimi ve kullanımı yasaklanan klorflorokarbon-11 (CFC-11) kimyasalının salınımındaki artış artış bilim insanlarını şaşkına çevirdi.
Ozon tabakasındaki deliği ve hasarları iyileştirmek ve çözüme ulaştırmak için 2007 yılından bu yana klorflorokarbon-11 (CFC-11) kimyasalı dünya çapında ne üretiliyor ne de kullanılıyor.
Fakat klorflorokarbon-11 (CFC-11) kimyasalının atmosfere salınım oranı gün geçtikçe artıyor. Bu artış o kadar yüksek değerlere ulaştı ki bilim insanları bile şaşkına döndü.
Klorflorokarbon-11 (CFC-11) kimyasalının atmosfere salınımının Asya kaynaklı olduğu düşünülse de konumun tam olarak belirlenebilmesi adına yapılan çalışmalar sürüyor.
Klorflorokarbon kimyasalların üretimi ve kullanımı, 1985 yılında Antarktika üzerinde dev ozon deliği keşfinin ardından Montreal Protokolü ile yasaklanmıştı.
En zararlı ikinci klorflorokarbon kimyasalı olarak bilinen ve küresel çapta yüzde 25 arttığı tespit edilen CFC-11, 2007 yılından bu yana hiçbir yerde üretilmiyor.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’nde görev yapan ve keşfi iş arkadaşları ile beraber gerçekleştiren Stephen Montzka, 27 yıldır bu işle uğraştığını ve sonucun bu mesleği yaparken gördüğü en şaşırtıcı şey olduğunu söylüyor.
Atmosfer dedektifi gibi çalıştıklarını söyleyen Stephen Montzka, CFC-11’deki artışın sebebini anlamaya çalıştıklarını belirtiyor.
Ekvator bölgesinde ozon tabakası inceliyor!
Birleşmiş Milletler Çevre Programı başkanı Erik Solheim, salınımın azalmaması durumunda ozon tabakasındaki iyileşmenin yavaşlayabileceğine dikkat çekiyor ve salınımın sebeplerinin tanımlanması gerektiğini vurguluyor.
Stephen Montzka ve iş arkadaşları tarafından ortaya konulan sonuçlar, atmosferde CFC-11 salınımının artışında doğal sebepleri hesaba katmıyor.
Atmosferde artan CFC-11 kimyasalı salınımı yakın bir tarihte yavaşlar ya da sonlanırsa ozan tabakasının iyielşme sürecine az bir etki bırakabilir. Fakat kimyasalın salınımının devam etmesi ya da geç yavaşlaması ozon tabakasının iyileşme sürecini 10 yıl ve hatta daha fazla geciktirebilir.
Reading Üniversitesi’nde görevli Michaela Hegglin, araştırmanın, çevre düzenlemelerinin hafifa alınmaması ve özenle uygulanması gerektiğine dikkat çektiğini belirtiyor.
Lancaster Üniversitesi’nde görevli Paul Young ise Montreal Protokolü’nün günümüze kadar yapılmış olan en başarılı uluslararası çevre antlaşması olduğunu ve kaynağı belirsiz CFC-11 kimyasalının atmosfere salınımının araştırılması gerektiğini vurguluyor.
Kaynak: Milliyet