Otomotiv üretiminde yüzde 7 gerileme
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 2024 yılı ocak-ekim dönemine dair üretim ve ihracat verilerini açıkladı. Sektörde, üretim ve ihracat açısından bazı gerilemeler kaydedildiği görülüyor. Özellikle ticari araç grubunda yaşanan ciddi düşüşler dikkat çekiyor. Öte yandan, otomotiv ihracatında dolar bazında bir artış gözlemlendi.
OSD’nin raporuna göre, Türkiye’de otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 azalarak 1 milyon 122 bin 567 adet olarak gerçekleşti. Otomobil üretiminde de benzer bir düşüş yaşanarak bu segmentte üretim yüzde 5 gerileyip 742 bin 303 adede düştü. Traktör üretimi dahil edildiğinde toplam otomotiv üretimi 1 milyon 162 bin 178 adede ulaştı. Özellikle ticari araç grubunda üretim kaybı daha belirgin hale geldi; hafif ticari araçlarda yüzde 10, ağır ticari araçlarda ise yüzde 25’lik azalma yaşandı. Toplam ticari araç üretimi ise yüzde 12 geriledi.
Kapasite kullanım oranları da üretim ile paralel olarak düştü ve 2024’ün ilk 10 aylık döneminde yüzde 69 olarak kaydedildi. Hafif araçların kapasite kullanım oranı yüzde 70, kamyon grubunda ise yüzde 72 seviyesinde gerçekleşti. Otobüs ve midibüs grubu kapasite kullanımı yalnızca yüzde 51 olarak açıklandı, traktör üretiminde ise bu oran yüzde 63 oldu.
İhracat tarafında, otomotiv ihracatı 2023 yılına kıyasla değişiklik göstermedi ve 826 bin 259 adet olarak kaydedildi. Otomobil ihracatında yüzde 2 oranında bir düşüş gözlenirken, ticari araç ihraç miktarında yüzde 1 artış kaydedildi. Ayrıca, traktör ihracatında belirgin bir azalma görüldü; bu segmentteki ihracat, yüzde 24 düşüşle 11 bin 860 adede geriledi. TİM verilerine göre, otomotiv sanayi yılın ilk 10 ayında yüzde 16’lık payla sektörel ihracat sıralamasında lider konumunu korudu. Ekim ayında 3,6 milyar dolarlık ihracat değeri ile sektörde ay bazında en yüksek ihracat rakamına ulaşıldı. Dolar bazında otomotiv ihracatı, yılın 10 aylık döneminde yüzde 3 artarak 30,2 milyar dolara, avro bazında ise yüzde 2 artış göstererek 27,7 milyar avroya ulaştı.
İç pazardaki daralma da dikkat çekici. 2024 yılı boyunca otomotiv pazarı geçen yıla göre yüzde 2 azalarak 983 bin 968 adede düştü. Otomobil pazarında satışlar 750 bin 935 adetle geçmiş yıl seviyelerinde kalırken, ticari araç pazarında ise yüzde 7 oranında bir azalma görüldü. Hafif ticari araç pazarındaki daralma yüzde 6, ağır ticari araç pazarındaki azalma ise yüzde 10 olarak belirlendi. Yerli araç satışları da sınırlı kalmaya devam etti; otomobil ve hafif ticari araçlarda yerli araçların pazar payı sadece yüzde 29 olarak kaydedildi.