Dolunayda suç oranı neden artar? Gizem çözüldü
Kriminoloji alanında çalışan bir akademisyen, binlerce vakaya ilişkin bilgileri inceleyerek suç oranlarında dolunayın etkisinin sanılandan çok daha farklı olduğunu ortaya koydu.
Dolunayın insanların davranışları üzerinde etkileri olduğu ve suç oranları ile tutuklamaların sayısının bu günlerde arttığına dair tezler uzun süredir gündemde. Avusturalya’daki Bond Üniversitesi’nden kriminolojist Wayne Petheric, Ay’ın insan davranışlarını değiştirdiği iddiasını test etmek üzere mevcut kanıtları inceledi ve ortada ne tür bir ilişki olduğuna baktı.
Petheric’in ulaştığı sonuca göre Ay’ın evreleri ile kriminal vakalar arasındaki tek bağlantı tam dolunayın daha fazla ışık sağlayarak suç işlemeyi kolaylaştırması.
Araştırmacı, bağlantıya dair bir iz bulabilmek için 1985, 2009 ve 2016 yıllarında yapılmış üç farklı araştırmayı ve toplanan verileri inceledi. 2009’da yapılan araştırmada Almanya’da altı yıl boyunca yaşanmış 23 binden fazla vakaya dair bilgiler yer alıyordu. Bu vakalara ilişkin bilgileri ve yaşandıkları tarihte Ay’ın durumunu inceleyen Petheric, Ay’ın suç işleyen kişilerin davranışlarını etkilediğine dair herhangi bir bağlantı tespit edilemeyeceği sonucuna ulaştı.
2016’da yapılmış bir başka araştırma ise ABD’nin 13 eyaletinde bir yıl boyunca işlenen suçlara dair veriler içeriyordu. Bu çalışmanın önemi bir mekan içinde ya da dışarıda işlenen suçları birbirinden ayırmasıydı.
IŞIK, HAREKET VE İNANIŞ SUÇ ORANINI ETKİLİYOR?
Petheric bu verilerde de toplam suç oranı ya da mekan içi suç oranı ile Ay’ın evreleri arasında bir bağlantı olmadığını tespit etti.
Peki inanış nereden geliyor ve suç oranı kimi zaman dolunay sırasında neden artıyordu?
Akademisyene göre bu soruların birden fazla yanıtı var. Birincisi; Ay ışığının artması suç işleme niyetindeki kişilere daha uygun koşullar sağlıyor. Bu ışık eğer çok fazlaysa yakalanma ihtimalini artırdığı için bazen suç eylemlerinde artış yaşanmadığı görülüyor.
İnsanların daha aydınlık gecelerde daha fazla hareket etmeleri, yer değiştirmeleri ise bir diğer neden. Petheric’e göre üçüncü neden, Ay’ın davranışlarını etkilediği inanışının insanlar üzerindeki psikolojik etkisi. İnanış her zaman kriminal eylemlere yol açmasa da tuhaf davranışlar sergilenmesine neden olabiliyor.
(Sputnik)